ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Αμπελουργία

1. ΓΕΝΙΚΑ

ΣΧΟΛΗ Σχολή Γεωτεχνικών Επιστημών
ΤΜΗΜΑ Τμήμα Αγροτικής Βιοτεχνολογίας και Οινολογίας
ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Προπτυχιακό
ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ t%ce%b1bo-34-%ce%b34 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 3ο
ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Αμπελουργία
ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
σε περίπτωση που οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται σε διακριτά μέρη του μαθήματος π.χ. Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις κ.λπ. Αν οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται ενιαία για το σύνολο του μαθήματος αναγράψτε τις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας και το σύνολο των πιστωτικών μονάδων. 		ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ
Διαλέξεις 2 3
Εργαστηριακές Ασκήσεις 1
Προσθέστε σειρές αν χρειαστεί. Η οργάνωση διδασκαλίας και οι διδακτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται περιγράφονται αναλυτικά στο 4.    
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Γενικής Υποδομής (ΓΥ),Ειδικής Υποδομής (ΕΥ), Γενικών Γνώσεων (ΓΓΔ) και Επιστημονικής Περιοχής (ΔΔΤΝ, ΕΔ, ΕΥΣ, ΗΛ, ΠΑ) . 		 Ειδικού υποβάθρου
ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ:  
ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ:  Ελληνικά (Αγγλικά για τους φοιτητές Erasmus)
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS Ναι
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (URL) https://eclass.emt.ihu.gr/courses/FD325/

2. ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μαθησιακά Αποτελέσματα
Περιγράφονται τα μαθησιακά αποτελέσματα του μαθήματος οι συγκεκριμένες  γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες καταλλήλου επιπέδου που θα αποκτήσουν οι φοιτητές μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος.

Η ύλη του μαθήματος της Αμπελουργίας στοχεύει στην κατανόηση της ανάπτυξης της αμπέλου περιγράφοντας μορφολογικά και ανατομικά χαρακτηριστικά της και αναπτύσσοντας τις βασικές αρχές της αμπελουργίας. Επιπλέον στο μάθημα γίνεται αναφορά στις φυσιολογικές λειτουργίες της αμπέλου και αναπτύσσεται λεπτομερώς ο βλαστικός και παραγωγικός κύκλος της. Παράλληλα περιγράφονται οι καλλιεργητικές τεχνικές που εφαρμόζονται σε ένα αμπελώνα για τη σωστή διαχείριση του και την παραγωγή αμπελουργικών και αμπελοοινικών προϊόντων.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής θα είναι σε θέση:

  • να γνωρίζει τις λειτουργίες αύξησης και ανάπτυξης της αμπέλου και να μπορεί να τις συνδέσει με τις μορφολογικές και ανατομικές ιδιαιτερότητες των βλαστικών και αναπαραγωγικών οργάνων της,
  • να γνωρίζει τις βασικές αρχές του μεταβολισμού της αμπέλου και την ανταπόκριση του φυτού στους διάφορους βιοτικούς και αβιοτικούς παράγοντες,
  • να αξιολογεί τις ανάγκες της αμπέλου στις εκάστοτε περιβαλλοντικές συνθήκες με στόχο τη βελτιστοποίηση της ποιότητας των σταφυλιών και του παραγόμενου οίνου,
  • να εφαρμόζει καλλιεργητικές φροντίδες με στόχο την εφαρμογή συστημάτων διαμόρφωσης, τη διαχείρισης της βλάστησης και τη διαχείριση της παραγωγής ενός αμπελώνα.
Γενικές Ικανότητες
Λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές ικανότητες που πρέπει να έχει αποκτήσει ο πτυχιούχος (όπως αυτές αναγράφονται στο Παράρτημα Διπλώματος και παρατίθενται ακολούθως) σε ποια / ποιες από αυτές αποσκοπεί το μάθημα;.
Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών - Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις - Λήψη αποφάσεων - Αυτόνομη εργασία - Ομαδική εργασία - Εργασία σε διεθνές περιβάλλον - Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον - Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών Σχεδιασμός και διαχείριση έργων - Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα - Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον - Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου - Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής - Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη.
  • Λήψη αποφάσεων.
  • Σχεδιασμός και διαχείριση έργων.
  • Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον.
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση των απαραίτητων τεχνολογιών.

3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Θεωρία

  • Εισαγωγή: Προέλευση της αμπέλου (ιστορικά στοιχεία και βοτανική καταγωγή). Η αμπελοκαλλιέργεια στην Ελλάδα και στον κόσμο. Παραγωγή αμπελουργικών και αμπελοοινικών προϊόντων.
  • Μορφολογία και ανατομία της αμπέλου. Γενική μορφή του φυτού, τα μέρη της αμπέλου.
  • Φυσιολογία αμπέλου. Σχέση νερού – φυτού, φωτοσύνθεση, αναπνοή, θρεπτικά συστατικά, ανόργανη θρέψη, λήθαργος.
  • Κύκλος βλάστησης της αμπέλου (δακρύρροια, εκβλάστηση, αύξηση και ανάπτυξη του βλαστού και των οργάνων).
  • Κύκλος αναπαραγωγής της αμπέλου (Διαφοροποίηση λανθανόντων οφθαλμών, άνθιση, επικονίαση, γονιμοποίηση, καρπόδεση κ.α.).
  • Ανάπτυξη των ραγών, βιοσύνθεση και εξέλιξη των μεταβολιτών ποιότητας (σάκχαρα, οργανικά οξέα, φαινολικά συστατικά, αζωτούχες ενώσεις, αρωματικές ενώσεις). Ωρίμανση, προσδιορισμός του σταδίου ωρίμανσης. Χημική σύνθεση της ράγας και της σταφυλής – Τρύγος.
  • Συστήματα διαμόρφωσης (χαμηλά, ψηλά, διαιρούμενα κ.α.), κλαδέματα καρποφορίας (κλάδεμα νεαρών φυτών, κατανομή φορτίου κ.τ.λ.).
  • Καλλιεργητικές φροντίδες: κλαδέματα, άρδευση, λίπανση, διαχείριση φυσικής βλάστησης, κατεργασία εδάφους κ.α.

Εργαστήριο

Oι εργαστηριακές ασκήσεις στηρίζονται στις θεωρητικές ενότητες και περιλαμβάνουν παρατήρηση μορφολογικών χαρακτηριστικών του αμπελιού, κατανόηση και σημασία κλαδεμάτων κ.α. καθώς και επισκέψεις σε αντίστοιχα πεδία (π.χ. αμπελώνες, οινοποιεία, καταστήματα γεωργικoύ εξοπλισμού).

4. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
Πρόσωπο με πρόσωπο, Εξ αποστάσεως εκπαίδευση κ.λπ.
  • Πρόσωπο με πρόσωπο.
ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
  • Χρήση Τ.Π.Ε. τόσο στις παραδόσεις των μαθημάτων όσο και στην εργαστηριακή εκπαίδευση με στόχο την πρόκληση διαλόγου με τους φοιτητές και την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης τους.
  • Παρουσίαση video με καλλιεργητικές τεχνικές.
  • Επίδειξη εξοπλισμού.
  • Σεμινάρια, ημερίδες με σχετικό περιεχόμενο.
  • Εκπαιδευτικές επισκέψεις σε αμπελώνες, οινοποιεία.
  • Υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω της  ηλεκτρονικής πλατφόρμας e‐class.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας. Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ. Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Οργάνωση Διδασκαλίας

ΔραστηριότηταΦόρτος εργασίας εξαμήνου
Διαλέξεις26
Εργαστηριακές Ασκήσεις13
Μελέτη και ανάλυση βιβλιογραφίας18
Συγγραφή εργασίας18
Σύνολο75
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες. Αναφέρονται ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Η αξιολόγηση στη θεωρία και το εργαστήριο του μαθήματος προκύπτει από

  • την ατομική ή ομαδική εργασία,
  • την παρουσίαση της εργασίας,
  • τη συμμετοχή στις εργαστηριακές ασκήσεις και
  • την τελική γραπτή εξέταση σε θέματα διαβαθμισμένης δυσκολίας μέσα από διάφορους τύπους ερωτήσεων (πολλαπλής επιλογής, σύντομης απάντησης).

5. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Συγγράμματα

  1. ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΑ, Ν.Α. Νικολάου, Εκδόσεις: Σύγχρονη Παιδεία, 2020.
  2. ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΑ, Μ.Ν. Σταυρακάκης, Εκδόσεις: Εμβρυο, 2019.
  3. ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΑ ΓΙΑ ΚΡΑΣΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ, Α. Τσακίρης, Εκδόσεις: ΨΥΧΑΛΟΥ, 2016.
  4. The Science of Grapevines (Second Edition), Edit by Markus Keller, Academic Press, 2020, ISBN 978-0-12-816365-8.
  5. Managing Wine Quality (Second edition) – Volume One: Viticulture and Wine Quality, Edit by Andrew G. Reynolds, In Woodhead Publishing Series in Food Science, Technology and Nutrition, Woodhead Publishing, 2022.
  6. Wine Science (Fifth Edition) – Principles and Applications, Edit by Ronald S. Jackson, In Food Science and Technology, Academic Press, 2020.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά

  1. Vitis,
  2. Australian Journal of Grape and Wine Research,
  3. American Journal of Oenology and Viticulture,
  4. Journal of Wine Research,
  5. Plants.