Φυτοπαθολογία

Γενικά

• Κωδικός: TΑBO-25-Β5
• Εξάμηνο: 2o
• Επίπεδο Σπουδών: Προπτυχιακό
• Τύπος μαθήματος: Ειδικού υποβάθρου
• Γλώσσα διδασκαλίας και εξετάσεων: Ελληνικά
• Μέθοδοι Διδασκαλίας (Ώρες/εβδ.): Διαλέξεις (2) / Εργαστηριακές Ασκήσεις (2)
• Μονάδες ECTS: 5
• Σελίδα μαθήματος: https://eclass.emt.ihu.gr/courses/FD162/
• Διδάσκοντες: Παπαδόπουλος Νικόλαος

Περιεχόμενα μαθήματος

• Ορισμός και Αντικείμενο της Φυτοπαθολογίας: Έννοια και οικονομική σημασία των ασθενειών των φυτών. Αίτια των ασθενειών των φυτών. Απώλειες από τις ασθένειες.
• Συμπτωματολογία: Συμπτώματα, σύνδρομα, σημεία, λανθάνουσες μολύνσεις.
• Αίτια των ασθενειών των φυτών: μύκητες, γενικά χαρακτηριστικά των μυκήτων, βιολογικές σχέσεις μυκήτων-φυτών, μορφολογία και ανατομία μυκήτων, μορφές διαφοροποιημένου θαλλού, θρέψη μυκήτων, αύξηση μυκήτων, αναπαραγωγή μυκήτων, ταξινόμηση μυκήτων, ειδική μυκητολογία.
• Προκαρυωτικά φυτοπαθογόνα: βακτηρία, μυκοπλάσματα, ρικέτσιες, φανερόγαμα παράσιτα.
• Ιολογία φυτών: τρόποι μετάδοσης των φυτικών ιών, μηχανική μετάδοση στον αγρό, μετάδοση με έντομα, νηματώδεις, μύκητες, αγενές πολλαπλασιαστικό υλικό.
• Αίτια μη μεταδοτικών ασθενειών
• Παθογένεση: μόλυνση, επώαση, αύξηση και αναπαραγωγή του παθογόνου, φυσιολογία της παθογένεσης, δράση του παθογόνου, άμυνα του ξενιστή.
• Επιδημιολογία: Ανάπτυξη της επιδημίας, συμβολή του παθογόνου στην ανάπτυξη της επιδημίας, συμβολή του ξενιστή στην ανάπτυξη της επιδημίας, συμβολή του περιβάλλοντος στην ανάπτυξη της επιδημίας, η επίδραση του ανθρώπου στην ανάπτυξη της επιδημίας, μέτρηση της επιδημίας.
• Καταπολέμηση ασθενειών: αντιμετώπιση των ασθενειών με ανθεκτικές ποικιλίες, γενετική φύση της αντοχής, έκφραση της αντοχής, λόγοι που επιβάλουν την χρήση ανθεκτικών ποικιλιών, πρόληψη ασθενειών, μέτρα καταστροφής του παθογόνου, προστασία των φυτών από τα παθογόνα, θεραπεία των ασθενειών, καταπολέμηση ιολογικών ασθενειών.

Μαθησιακοί Στόχοι

Ο σκοπός του μαθήματος είναι να εισαγάγει στους φοιτητές την έννοια και τη σημασία της Φυτοπαθολογίας_Ορισμός της Φυτοπαθολογίας. Επίπτωση των ασθενειών των φυτών στην γεωργία. Αναλύονται βασικές έννοιες της Γενικής Φυτοπαθολογίας στην έκταση που απαιτείται για να μπορούν να αντιληφθούν οι φοιτητές έννοιες και ορισμούς των εξειδικευμένων παραδόσεων_Ορισμός της Έννοιας της Ασθένειας των Φυτών, Διάκριση των φυτονόσων ανάλογα με τα αίτια που τις προκαλούν. Παρασιτισμός και ανάπτυξη της ασθένειας, Παρασιτισμός και βαθμός παθογένειας, Mεταδοτικές και Μη μεταδοτικές ασθένειες. Aιτιολογία φυτοπαθογόνοι μικροοργανισμοί. Bιολογικές σχέσεις. Στάδια στην ανάπτυξη μιας μεταδοτικής ασθένειας. Ειδικότερα, οι φοιτητές εκπαιδεύονται σε θέματα όπως η Έκφραση της ασθένειας_Συμπτώματα και Σημεία. Κύρια φυτοπαθογόνα αίτια (μύκητες, βακτήρια, ιοί, μη παρασιτικά αίτια, δυσμενείς συνθήκες θερμοκρασίας, υγρασίας και θρέψεως, τοξικοί παράγοντες του περιβάλλοντος, μεταφοράς, αποθήκευσης, διάθεσηςκαι επιδημιολογία των ασθενειών, Βασικές αρχές Διάγνωσης και Αντιμετώπισης των ασθενειών των φυτών, Κύριες Ασθένειες κηπευτικών, καλλωπιστικών και καρποφόρων δένδρων και αμπέλου. Με βάση τα ανωτέρω οι φοιτητές θα είναι σε θέση να μπορούν να αναγνωρίσουν –να διαγνώσουν ορθά –προσβολές σε κηπευτικά, καλλωπιστικά και δενδρώδεις καλλιέργειες και να μπορούν να προτείνουν τη σωστή στρατηγική αντιμετώπισής τους.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα έχουν:

• κατανοήσει την έννοια και τη σημασία της Φυτοπαθολογίας εν γένει,
• κατανοήσει τη σημασία της ασθένειας στη φυτοπαθολογία και θα είναι ικανοί να αναγνωρίζουν ασθένειες, τη διάγνωση και την αντιμετώπισή τους.

Γενικές Ικανότητες

• Λήψη αποφάσεων.
• Αυτόνομη εργασία.
• Ομαδική εργασία.
• Παραγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον.

Μέθοδοι Διδασκαλίας

• Πρόσωπο με πρόσωπο.

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

• Χρήση Τ.Π.Ε. τόσο στις παραδόσεις των μαθημάτων όσο και στην εργαστηριακή εκπαίδευση με στόχο την πρόκληση διαλόγου με τους φοιτητές και την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης τους.
• Υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω της  ηλεκτρονικής πλατφόρμας e‐class.

Οργάνωση Διδασκαλίας

Αξιολόγηση Φοιτητών

Μέθοδος αξιολόγησης:

• Ερωτήσεις σύντομης απάντησης,
• Εργαστηριακή Εργασία,
• Ερωτήσεις ανάπτυξης.

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

1. Φυτοπαθολογία, Τζάμος Ελευθέριος Κ. Εκδόσεις UNIBOOKS ΙΚΕ. Έκδοση: 2η έκδοση 2017.
2. Φυτοπαθολογία, George N. Agrios, Εκδόσεις UTOPIA ΕΚΔΟΣΕΙΣ Μ. ΕΠΕ, 1η Ελληνική-5η Αμερικανική/2015.